Giftig

We leven in een rare wereld. Waar de één op de barricades staat om bestrijdingsmiddelen uit zaden te mijden zodat de bij het kan overleven, gooit een ander gifgas over een bevolking heen zodat al het materiële onbeschadigd blijft. Waar overal ter wereld bezorgde mensen schreeuwen om aandacht wegens de schrijnende vernietiging die schaliegaswinning met zich meebrengt, moeten we ons in Nederland verplicht van de minister achter de oren krabben over het economisch gewin dat schaliegas voor ons arme, in crisis verkerend landje zou kunnen opleveren.

Soms weet ik het niet meer. Waar moet ik me druk over maken? Soms lijken problemen zó klein dat ze de moeite niet waard zijn om je druk over te maken, soms zijn ze zo groot dat je je er met je gevoel geen grip op lijkt te krijgen. Ieder voorgelegd probleem levert steevast de volgende vraag op: kan ik er iets aan doen? De metafoor van de vlindervleugelslag die aan de andere kant van de wereld een orkaan ontketend klinkt wellicht hoopvol, maar is vaak te abstract om het effect in het dagelijkse leven zelf te zien en toe te passen...

Maar ik denk dat iedere goedbedoelde vleugelslag zijn waarde heeft, hoe klein het briesje ook is dat het veroorzaakt. Iedere inspiratie, opgedaan in een terloops gesprek, een hopje van het hart bij een welgemeende glimlach, een vluchtige aanraking uit genegenheid of het stotterende enthousiasme van een kind: al dit draagt bij aan een betere wereld. Bij iedere actie, hoe gruwelijk, beschadigend of onbegrijpelijk ook heb je iedere keer weer een keus hoe je reageert. 

Toen afgelopen week hier in Lent het Huis van de Toekomst in de hens ging, een initiatief om voor €0,00 een huis te bouwen van afval, zakte bij mij even de broek af. Twee weken voor de officiële opening vond iemand, om wat voor reden dan ook, dat dit huis er niet meer moest zijn. Je zou het vertrouwen in de plaatselijke mens zo kunnen verliezen. De bouwers zelf besloten anders. Het project was geslaagd. Met of zonder huis. De opening gaat door en de initiatiefnemers gaan gewoon gebruik maken van de vergunning die ze nog voor twee jaar hebben. Respect.

Zonder geloof ben je nergens. Zonder overtuiging of hoop op beter, al is het voor een ander, kan net zo goed het licht voor altijd uitgaan. De lol en energie die je ergens insteekt is vele malen meer waard dan het uiteindelijke resultaat van je inspanning...

Vandaag had ik persoonlijke misère die me de wereld om me heen even deed vergeten. Een ontstoken tand, de bijbehorende wortelkanaalbehandeling en een tot overmaat van ramp pijnlijke vastzittende spier in mijn nek maakte me even tot de zieligste man ter wereld. Wat nou schalie gas? Wat nou gifgas? Wat nou dooie bijen? Een enkele tijdelijke tegenslag gooide me zo van het geloof af dat ik zelf met mijn zielige lijf ook maar iets zou kunnen betekenen voor deze wereld. Maar toen ik vanavond met behulp van wat flinke pijnstillende jongens de 'onderzoekersspeurtocht' aan het uitzetten was die we tijdens het verlate kinderfeestje van Jelle morgen gaan ondernemen, verwonderde ik me weer over hoe mooi de wereld op de vierkante centimeter is...

"Hoe verspreidt een paardebloem zijn zaden?". "Waarom deelt de pauw in het dierenweidje zijn prachtige vleugels met ons?". "Waarom knipt de buurman zijn buxus in de vorm van een zwaan?". Stuk voor stuk onbeduidende vragen waarvan de antwoorden niet belangrijk zijn, maar die de  kinderen wel het besef meegeven dat het altijd ergens om gaat. Altijd.

Misschien is het omdat ik even geen pijn meer heb. Of omdat ik een beetje licht ben in mijn hoofd van de pijnstillers. Maar ineens vind ik de wereld weer prachtig. Ik hoef maar om me heen te kijken om te zien dat alle ellende, angst en nutteloze sensatie waar de media mij iedere dag mee bombardeert, duizendmaal gecompenseerd wordt door de simpele schoonheid van een paardebloem die op het punt staat zijn zaden de wereld in te blazen, of die ene rijpe tomaat die speciaal voor mij zijn best heeft gedaan om op te vallen...

Noem me een dromer. Noem me naïef. Noem me wat je wilt. Maar ik weet het weer: de wereld is prachtig!

Schizofrene Voortuin

Gisteren mailde mijn broer mij over een nieuw project dat hij met zijn vrouw wil opstarten: De Schizofrene Voortuin. Ze hebben een stukje grond aan de zijkant van het huis waar ze al sinds jaar en dag in het voorjaar wat zaden dumpen en aan hun lot overlaten. De ene keer is de opbrengst beter, de andere keer minder, maar toch lukt het ze al bij al ieder jaar met minimale inzet een redelijke opbrengst te realiseren.

Toch was mijn schoonzus gecharmeerd door het concept van de Makkelijke Moestuin en overwoog volgend jaar een eigen MM op te starten. 'Maar waarom?' vroeg mijn broer zich af, ' Onze tuin doet het toch al goed?'. 'Dat is zo, maar misschien doet de MM het nòg beter!'.

Vandaar de Schizofrene Voortuin. De ene helft van hun stukje grond wordt Makkelijke Moestuin, de andere blijft zoals het is...

Ik vindt het wel grappig hoe hoe het soms bij mensen werkt. De ene gaat vol voor verandering (Ik, zei de gek), een ander kijkt liever eerst de kat uit de boom...

Wat mijn broer en ega nog niet beseffen is dat ze eigenlijk al een Makkelijke Moestuin hebben... Oké, er zit geen bak omheen, ze gebruiken geen raster en ze maken geen gebruik van een speciale mix, maar de instelling om er zo weinig mogelijk aandacht aan te besteden, het feit dat ze alle soorten groenten door elkaar zaaien en ook nog van ieder maar een paar, is al de helft van het werk. Bovendien hebben ze het voordeel van een goede luchtige grond die ze uit hun eigen compostbak bemesten. Al is het een soort uitstel van executie, alleen al omdat ze er met plezier en een goede portie nuchterheid en humor mee aan de slag gaan, toch is het experiment nu al geslaagd! 

Het gaat er namelijk helemaal niet om hoe je je MM samenstelt. Natuurlijk kun je door gebruik te maken van een beproefde werkwijze en ingrediënten het optimale uit je tuintje halen, maar uiteindelijk gaat het om het plezier en de haalbaarheid dat je er naast je bestaande drukke leven uit kunt halen. Zelf ben ik in het eerste jaar dat ik met mijn MM begon volledig doorgeslagen, maar dat komt omdat ik nu eenmaal zo in elkaar steek. Ik vind het iedere keer weer verwonderlijk hoe mensen in mijn omgeving die door mijn enthousiasme aangestoken worden hun eigen vertaling weten te maken van hoe ze met hun eigen tuintje aan de slag willen en wat het ze moet opleveren.

Vorige week ging het gesprek tijdens de pauze van mijn werk voor de zoveelste keer over mijn moestuintje. We zaten achter op de patio van ons kantoor waar net de huurbaas voor de zoveelste keer onze vers aangelegde kantoortuin onkruidvrij had proberen te maken. Wat een prachtige tuin kan zijn, is op dit moment nog steeds niets meer dan een braakliggend stukje grond waar het onkruid welig tiert, de kantoorhonden hun botten begraven, hun plasjes doen en waar de Hedra overal klimt behalve in het degelijke rek aangelegde dat er voor is bestemd...  Al eerder was er geopperd, mede door mijn enthousiasme, samen een kantoor-MM te beginnen. De 3 ondernemers in het pand zijn tenslotte toch meer op hun werk dan thuis, dus waarom geen eigen groentevoorziening waar ze dagelijks hun dagelijkse portie verse groenten en kruiden uit kunnen plukken? 

Ik had al snel door dat het werkelijke initiatief uit hunzelf moet komen, omdat een kantoor MM niet moet betekenen dat ík het ga zijn die uiteindelijk de bakken aanlegt, met de grond gaat sjouwen en hun tuintje ga onderhouden, hoe weinig werk het ook is. 

Toch jeuken mijn vingers om met dit idee aan de slag te gaan! Je groententuin op kantoor: twee vliegen in één klap! Een paar bakken op maat, wat houtschors er tussen tegen het onkruid en voor het oog, met verse salade en kruiden voor de middag en elke dag wat groenten mee naar huis. In plaats van saaie Hedra wat peultjes in het rek en verse aardbeien en ander fruit als 4 uurtje...

Het is niet dat ik iedereen aan de MM wil hebben. Wat ik wel wil is het plezier dat ik zelf beleef aan mijn eigen tuintje delen met de mensen die ik dagelijks om me heen heb. Je moet je werk in deze pittige tijden tenslotte toch op één of andere manier zo leuk mogelijk maken...

Morgenvroeg toch maar weer wat verse salade en aardbeien plukken om tijdens de lunch mee te pronken tegenover de saaie boterhammen die iedere dag weer op tafel komen... 

Ben benieuwd of ze happen...

Aardappeleters

Het woord "crisis" is een van de meest misbruikte woorden op dit moment. Natuurlijk staat veel mensen in ons land het water aan de lippen, vallen bedrijven om en moet Nederland in het algemeen de broekriem aan trekken. Maar het feit dat we überhaupt nog in dit land de luxe van het bezit van een broekriem hebben, een aantal bedrijven sowieso al aan het wankelen waren en mensen die het financieel zwaar hebben het voor de crisis ook al moeilijk hadden, wordt weggewimpeld met het populairste woord van het jaar: crisis. Crisis lijdt ook tot gemakzucht. Door minder geloof in de toekomst, self fulfilling prophecy en een algemeen groeiende gelatenheid vervallen we in een soort van apathie waarbij extra inzet, creatief denken en scherp denken steeds minder aanwezig lijken te zijn. Of niet?

Is "crisis" wellicht ook iets positiefs wat een bevolkingsgroep eens in de zoveel tijd moet overkomen? Ongepaste vanzelfsprekendheden en overmaatse verworvenheden worden onder de loep gehouden, hebzucht en neiging tot vervlakking worden moeilijk te verdedigen karakterfoutjes en over het algemeen gaan mensen zuiniger om met wat ze hebben. Er wordt minder uitgegeven aan rotzooi en hebbedingen en bovenal: we gaan gezonder eten aangezien we het eerst besparen op snoep, snacks en duur high tech modevoedsel...

Door de vele ontslagen is de groei van ZZPers explosief en steeds meer mensen gaan uiteindelijk dat doen waar ze al jaren van droomde, maar nooit de noodzaak zagen of de lef hadden om hun wilde plannen daadwerkelijk waar te maken. Naast de multinationals die jarenlang de markt in handen hadden groeit het aantal kleine bedrijfjes dat op lokaal niveau op basis van creativiteit en een flink stuk gunfactor een boterham weet te verdienen, hoewel soms nog wat karig belegd. "Crisis" brengt naast een hoop ellende ook een hoop onverwachte lol. Nederland wordt wakker, weliswaar soms met een kater, maar wel hyper alert!

Toen ik 16 was, heb ik mijn eerste ervaring met "crisis" opgedaan. Weliswaar op micro formaat, maar toch, de schrik zat er even goed in. Ik ging samen met mijn broer, voor het eerst zonder ouders, op vakantie. Met voor twee weken aan geld, een doedelzak, trekzak en wat fluiten namen we de boot naar Engeland, een boemelbus naar Liverpool en voeren op een wilde, stormachtige Ferry naar einddoel Ierland. De film Ghandi die me tijdens de zeezieke overtocht wat afleiding bood van mijn braakneigingen, bleek een verhulde les in de poverheid die mij te wachten stond in het land van mijn dromen...

Vanaf Dublin ging de reis liftend en te voet. In Roundstone sliepen we een nacht op de camping naast de IRA gevangenis waarvan de bewoners ons met hun gejammer uit onze slaap hielden en de eerste echte liftdag daarna stonden we al gebroken langs de kant van de weg. Bloedheet. Geen lift. Crisis...

Uit pure wanhoop en verveling pakte ik mijn doedelzak en mijn broer Martin zijn trekzak en voordat we het wisten werden we tijdens ons armetierige spel gestoord door een aftandse Mini die stopte langs de kant van de weg. De verkeerde kant bleek. Of eigenlijk de goede, want wij stonden fout. Maar ja, als rechtsrijdende Hollanders was zo'n fout makkelijk gemaakt aangezien er tot dusver nog geen auto langsgekomen was... Een aardige jongen uit Dublin vroeg ons waar we heen wilde. "Naar de muziek" zeiden we allebei hoopvol en dat trof, want onze toekomstige vriend was onderweg naar Doolin, een aftands gat aan de westkust waar iedere Ierse volksmuziekidioot die maar de moeite wilde nemen er na toe af te reizen, in die periode er ook daadwerkelijk was. Het bleek een dorpje met een enkele kroeg, O' Connors, waar achter een weidje lag voor muziekfanaten, verdwaalde reizigers en een enkele Zweedse die verslaafd was geraakt aan de sfeer en de Snuss, een soort pruimtabak, die je als een balletje onder je lip draagt.

In O' Connors was bijna 24 uur per dag muziek. Doorgewinterde beroepsmuzikanten die ondanks het bovenmaatse drankgebruik in hun vakantie puur op vingergeheugen steevast de juiste noten speelde, terwijl de rest van hun hersenen in coma lag, hielden een wedstrijd in snelheid en virtuositeit met de jonge garde aan muziektoeristen uit heel Europa die met het zweet op het voorhoofd zich de snelstromende melodieën probeerde eigen te maken en in te prenten. Je had de keus uit twee maaltijden: Irish Stew of Guinness. De meeste kozen het laatste, waarschijnlijk omdat het gezonder en voedzamer was. In de korte tijd dat we in Doolin waren hebben we de meest bizarre avonturen beleefd. Lange nachten met de legendarische broers O' Connor: wereldberoemde legendarische folkmuzikanten, waarvan er één al dood, één bijna dood en de derde langzaamaan weer kinds was. Mijn broer won een Barrelrace (met een ton de berg op rollen), we hebben de kroeg een avond drooggelegd door alleen maar Pints of Milk te bestellen, we hebben met drie man op een motorscooter 30 km lang op een pikdonkere slingerweg stomdronken aan de verkeerde kant aan de weg gereden, tot we er achterkwamen dat de derde er onderweg blijkbaar ergens van afgevallen was en ik heb er de mooiste sterrennacht van waarschijnlijk mijn hele leven beleefd...

Maar aan alle rijkdom komt een einde. Nadat het geld dat voor vier weken moest reiken al na anderhalve week op was terwijl we er nog meer dan twee te gaan hadden, sloeg de paniek toe. Crisis. Geen geld voor eten, drinken of zelfs geen Irish Stew, waarvan de kostprijs en de voedingswaarde vele malen lager was dan de al belachelijk lage prijs waarvoor het op de kaart stond. Van ons laatste paar munten kochten we een blikje 'Meatballs in Onionsauce' een weloverwogen investering die later die dag luidruchtig tegengesproken werd door onze spontaan naar buiten migrerende darmflora. Zwak, ziek en misselijk werden we uiteindelijk toch door de honger naar het strand gedreven om tussen de stenen naar Perry en Horsewinkles te zoeken: kleine, gummiachtige slakjes die het gezouten bij het bier in de kroeg prima deden, maar puur gekookt in zeewater de smakeloosheid van de Irish Stew overtroffen...

De volgende dag zaten we schuilend voor de regen al veel te vroeg in O' Connors. De enkele andere aanwezigen waren muzikanten die met hun instrument in de handen nog hun comateuze bacchanaal van de vorige avond aan het verwerken waren. Ik wilde naar huis. Ik kon deze crisis niet meer aan. Net toen ik van zelfmedelijden en lamlendigheid in huilen uit wilde barsten, riep iemand de blijkbaar magische zin "They're coming", want alle kasplantjes werden in één klap wakker en stonden met hun instrument in de houding, klaar om te spelen. Door het vuile raampje zagen we een enorme bus met dubbele rij voorwielen over het landweggetje ons tegemoet komen. Het waren de Amerikanen! Op hun Going Europe Tour was Doolin een blijkbare must op hun rondreis door Ierland, en voor we het wisten stonden alle muzikanten met hun laatste energie en een bewonderenswaardige glimlach op hun gezicht te spelen alsof hun leven er vanaf hing. De chauffeur was blijkbaar ook een neef, broer, zwager of iets anders van de O' Connors Clan en met een vakkundig overgebracht gevoel van medelijden wist hij een behoorlijk bedrag in zijn rondgaande hoed af te troggelen voor de muzikanten en zijn eigen provisie. Toen de muziek even stopte om met de opgehaalde poet de droge kelen te smeren en de alweer tot vertrekken aangespoorde Amerikanen uit te zwaaien nam ik mijn kans waar...

Zoals ik al eerder ooit schreef maakte ik al vanaf mijn twaalfde jaar Ocarina's, kleine ceramische fluitjes met een vrolijk en intrigerend geluid. In de stilte die na het muzikaal geweld viel stond ik op en speelde mijn allervrolijkste en meest virtuoze deuntje. 20 seconden later werd ik blind geflitst door 30 Amerikanen dit dit moment voor het nageslacht wilde vastleggen.10 minuten later had ik van de 30 fluitjes die ik meegenomen had alleen die om mijn nek nog over. 25 Ierse pond per fluitje... We waren twee keer zo rijk als toen we op reis gingen. Wat nou crisis...

De Irish Stew die we daarna besteld hebben smaakte emotioneel beter dan alles wat ik ooit daarvoor gegeten had en met een gespekte beurs hebben we onze bijzondere reis door Ierland op een voor ons  zeer luxueuze manier af kunnen maken...

Soms moet je je moment kiezen. Soms leidt noodzaak je tot ongekende hoogtes. In armoede kan meer rijkdom schuilen dan je soms zou vermoeden...

Vandaag heb ik eens goed gekeken wat er in mijn tuintje stond. De optelsom van mijn groene rijkdom deed me verbazen over hoe lang we er mee zouden kunnen overleven als het morgen écht crisis zou zijn. Ik zou me bijna gaan schamen over hoe rijk ik stiekem ben...

                                              

    

Mengelmoes

Ik zou mijn leven op dit moment prima kunnen vergelijken met de manier waarop ik mijn dagelijkse kostje uit mijn voortuin bij elkaar scharrel. Er is altijd een vaste basis voorhanden, soms wat saai, die gelukkig aangevuld worden met een steeds veranderd aanbod. Niet altijd genoeg, maar voldoende om die dagelijkse basis een beetje op te leuken en iedere dag toch weer bijzonder te maken. 

Vergelijk het met werk en hobby's. Hoe leuk of vervelend werk soms ook is, het voorziet je in je dagelijks bestaan. Hobby's daarentegen verrijken het leven, maar maken nooit onderdeel uit van de basis. En maak je van je hobby je werk, dan heb je al snel weer een nieuwe hobby nodig, aangezien afwisseling nu eenmaal een van de eerste levensbehoefte is. In ieder geval bij mij. Ik heb nog nooit in mijn leven maar één ding gedaan. Dwars door opleidingen, werk en relaties heen hebben bij mij altijd verschillende wilde projecten gelopen die mij vaak van het verstandige pad afleidde, maar nog vaker ervoor zorgde dat ik het leven geïnspireerd en met enthousiasme tegemoet kon treden.

Mijn ontelbare loopbanen liepen in het verleden altijd stuk op verveling, te weinig uitdaging of de bijbehorende rompslomp die ik het liefst uit de weg wilde gaan. Steeds weer dook ik enthousiast in een nieuw avontuur, zoog de mogelijkheden en kennis als een spons in me op, om me een tijd later verveeld weer om te draaien, op zoek naar een nieuw avontuur. Ik kon soms jaloers kijken naar personen die zich een leven lang gewoon aan één ding houden. Gelovigen die zich volgzaam ophangen aan de wetten van de kerk, rastamannen die hun jeukende dreadlocks trouw tot in hun graf dragen en dag in dag uit naar dezelfde muziek luisteren, grijze mannen in grijze pakken die iedere dag maar weer de in mijn ogen nietszeggende kantoorbaan vervullen: allen stralen ze een soort berusting uit... Een levensprefix die me vroeger aan de ene kant afstootte, maar waar ik met een schuin oog soms ook stiekem naar verlangde....

Maar een mens wordt ouder. Na de nodige meer en minder geslaagde zoektochten kreeg ook ik uiteindelijk behoefte aan zekerheid en vond deze net als vele in een steady job. Mijn vele hobby's trokken nog een tijd lang touw met mijn nieuw verworven vaste basis, maar uiteindelijk verloren ze het van de stevige hakken in de grond. Grote projecten werden kleiner, doelen werden bijgesteld en een tijd genoot ik van de rust en eenvoud van een vaste basis. Het leven op zich is soms al gecompliceerd genoeg...

Tot voor kort. Mijn Makkelijke Moestuintje dat me zoveel rust en duidelijkheid n mijn dagelijks bestaan en gedachten bood, zorgt langzamerhand weer voor een wildgroei in mijn gedachten en fantasieën. Het is de basis van mijn denkstijl geworden en er ontwikkeld zich een passie in me die ik lang niet heb gevoeld. Wat nu? Moet ik me overgeven aan die ouwe vos in me die zijn wilde haren ineens weer tegen de richting in wil strijken? Moet ik de veilige marge waarin mijn nevenactiviteiten zich al die tijd bevinden loslaten, mijn knapzak pakken, van de weg aflopen en die hoge berg die in de verte steeds dichterbij komt gaan beklimmen?

Ik heb besloten dat ik niet hoef te kiezen. De wilde haren van die vos hoeven zijn blik niet persé te belemmeren en als ik iets verder doorloop hoef ik niet over de ruwe vlakte maar vind ik gewoon een geplaveide weg die mijn weg naar de hoge top een stuk eenvoudiger maakt. Je kunt best even wat meer appels aan je takken hebben hangen, zolang je maar niet bezwijkt onder hun gewicht...

Morgen maak ik aardappels klaar. Nog steeds een vertrouwde en beproefde basis voor de dagelijkse maaltijd. Daarna ga ik midden in mijn tuintje staan. Met een blinddoek om. Dan ga ik als een wilde om me heen te plukken en kijk pas wat ik geoogst heb als ik weer in de keuken sta. Lijkt me een prima avontuur om voorzichtig weer mee te beginnen...

Komkommertijd

Ik zit met een dilemma. Door de combinatie van warme zomerdagen die zelfs mijn meest doorwinterde groenten bijna tot het smeltpunt brachten, een stevige storm, twee feesten waarvoor mijn tuintje behoorlijk is leeggeroofd en de kater van de buren die steevast mijn versgezaaide bakken volpist waardoor er een tijdlang niets groeit, is mijn groentetuintje in een midlifecrisis geraakt. Natuurlijk groeit er nog volop Nieuw Zeelandse spinazie, zijn er nog wat boontjes en een enkele kool, maar de rest is of nog in de maak, of bijna op zijn end...

Gewend geraakt aan de overvloed van de lente maanden zit mijn gezin nu ineens mokkend aan tafel bij de schaarse en eenzijdige opbrengst van de afgelopen week. De meegesmokkelde tuinbonen, wortels en sperzieboontjes die ik weggemoffeld onder de boodschappen van mijn vrouw vond waren een steek in het hart, maar begrijpelijk... De tomaten zijn weliswaar al lekker aan het rijpen en gelukkig heb ik twee zwangere courgettes, maar het houd niet over... En bij de Welkoop kwam ik gisteren bedrogen uit toen ik besefte dat de laatste, miezerige voorgekweekte scharminkels die ze nog hadden staan niet de snelgroeiende aanvulling op mijn slinkende groentenpallet zouden gaan worden...

De vanzelfsprekendheid en de hoogmoed waarmee ik de afgelopen maanden door mijn tuintje schreed terwijl ik uit een overdaad aan verschillende groenten kon kiezen, is omgeslagen in een wanhopige speurtocht naar eetbaar spul. Als het nieuwgezaaide spul niet snel aanslaat zal ik binnenkort zelfs de prille ingevroren wintervoorraad al aan moeten gaan spreken. 

Ben ik te gretig geweest? Heb ik verkeerd gepland of is het gewoon de pech die voortvloeide uit een samenloop van omstandigheden? En waarom is het mij de eer te na om net als miljoenen anderen gewoon mijn groenten uit de winkel te halen?

Ongemerkt is de onschuldige passie voor mijn voortuintje blijkbaar omgeslagen in een fanatisme die je ook terug vindt bij sportvissers, aquariumliefhebbers, bodybuilders en muntenverzamelaars. Deze ongezonde combinatie van hebberigheid, perfectionisme en hoogwaan doet me fronsend in de spiegel naar mijzelf kijken en me beseffen dat hetgeen wat ik pretendeerde aan levenswaarde uit mijn tuintje te halen, mij nu hierin juist blijkt te belemmeren...

Het wordt hoog tijd dat ik mezelf ontslaaf van mijn hobby! Ik heb mijn plantjes blijkbaar teveel verwend. De dagelijkse aandacht, het lauwe regenwater, het verwijderen van hun dorre blaadjes en het verwennen met verse compost heeft mijn harde werkers veranderd in luie donders, die hun plekje in mijn tuin maar als vanzelfsprekend nemen! Het is genoeg! Ik ga een voorbeeld nemen aan mijn schoonzus, die haar plantjes in het voorjaar in de koude grond stopt en het verder zelf maar uit laat zoeken! Geen verwennerij meer! Ze zoeken het maar mooi even uit met z'n allen... Wat denken ze wel! 

Morgen neem ik revanche. Ik bak friet uit de diepvries. Grill er een lekker biefstukje bij met champignons. zonder groenten! Dat alles gaan ik buiten opeten. midden in de voortuin. En dat houd ik vervolgens twee weken vol. Zullen wij eens zien hoe hard ze gaan groeien en wie het hardst gaat roepen om geplukt te worden...

Ontspruiten

Al doe ik mijn best om zo weinig mogelijk te snoepen, toch geef ik me af en toe onbeschaamd over aan een zak drop, winegums of ander zwaar ongezond snoepgoed. Vanmiddag nog liep het weer helemaal uit de hand. De doos Autodrop klassiekers die mijn zus naast me in de auto in haar hand had, was binnen no time leeg en had de opstopping op weg naar plaats van bestemming net wat langer geduurd, dan was de zak winegums die zij voor haar eigen reserve meegenomen had ook soldaat gemaakt.

Daarna krijg ik altijd spijt... Ik krijg altijd een nare verstopping van die plakkerige zoetzoute troep, en het duurt minstens een paar dagen voordat mijn darmflora enigszins hersteld is van deze sporadische suiker en salmiak aanvallen. Ik ben er dan ook voor een lange tijd weer helemaal klaar mee...

Op mijn 23e was ik er ook helemaal klaar mee. Niet met mijn periodieke dropverslaving die ook toen al af en toe de kop opstak, nee, ik was werkelijk klaar met alles. Mijn baan, mijn vrienden, de liefde, Nijmegen en het leven in het algemeen. Ik wilde weg van alles en door stom toeval kon ik met mijn vriend Gijs een jaar naar Sint Maarten om daar in een spiksplinternieuw resort het muzikale voorprogramma te gaan verzorgen van Roberto Jacketti en de Scooters, die even een jaartje wilde uitbuiten van hun succesvolle maar vermoeiende Russia Tour. Gratis wonen, eten, drinken, 4 avonden een uurtje spelen en verder met een gratis scootertje op het eiland rondtuffen. Het leek me wel wat! Helaas duurde het nog een aantal maanden voordat ik weg kon en ik wilde geen minuut langer meer in Nederland blijven. Toen ik op een feestje in contact kwam met Fransisco Sea, een Portugees met een leuk bandje die in Nederland op tournee waren en waar ik daarna een paar keer de eer had om als gast muzikant mee te doen, waren mijn overbruggingsmaanden al snel ingevuld...

Ik verkocht al mijn spullen, deed mijn kamer van de hand, gaf mijn ouders een kus en vertrok met slechts wat instrumenten en een schijntje aan zakgeld met het eerste vliegtuig naar Portugal. Warm ontvangen zakte ik samen met Fransrsco Sea e a sua Banda langzaam van Porto af naar het midden van het prachtige Portugese land...

Mijn eerste indruk van de Portugezen was dat het lieve, betrokken melancholisten zijn die het langdurig doorkauwen over hetzelfde onderwerp tot pure kunst hebben verheven en de rest van hun tijd besteden aan gaan eten, eten, en net gegeten hebben. En dan nog het liefst terwijl ze hier uitgebreid over praten, discussiëren en evalueren. Niet dat ik veel probleem met al dat eten had. Naast het feit dat het veel, vaak en meestal gratis was, was het ook nog eens vaak erg lekker. 

Vooral die kleine, verse, witte Portugese broodjes bij het ontbijt, de lunch, het middageten, het avondeten en de late snack hadden op mij een magisch effect met een hoog drop gehalte. Ik vrat me er helemaal klem aan, ondanks de lacherige waarschuwingen die ik her en der kreeg. Ze hadden namelijk ook  hetzelfde bijeffect als drop. Het fijngekauwde spul hoopte zich namelijk als stopverf op in je darmen en zorgde bij overmatige consumptie tot verstoppingen waar een overspannen bever nog jaloers op zou zijn... 

Eerst had ik het nog niet zo door, maar toen mijn dagelijkse gezonde stoelgang van het ene op het andere moment stilviel en de drang waaraan ik na drie dagen onthouding wel wilde toegeven, maar niet kon, veranderde langzamerhand in pure wanhoop. En het eten ging gewoon door. 'S ochtends een uitgebreid ontbijt met spek en bonen, 's middags een royale warme maaltijd met gekookt spek en zeevruchten, aardappels en groene kool en 's avonds een 6 gangen diner bij alweer een familielid van een van de bandleden die het wel bijzonder vond een Hollander te eten te krijgen en zich voor een heel weeshuis uit had lopen sloven in de keuken. Ik heb heel lang gedacht dat ik de eerste woorden die ik in het Portugees leerde: "Nao, obrigado" gewoon slecht uitsprak, maar later bleek dat "Nee bedankt" weliswaar in de Portugese van Dale gewoon beschreven staat, maar in het dagelijks jargon niet voorkomt, of minstens straal wordt genegeerd. Portugezen zijn meesters in het liefdevol opdringen van hun verstikkende beleefdheid. Alleen Oekraïners kunnen dit nog dwingender...

Nu 'nee' zeggen tegen eten niet mogelijk was en 'ja' zeggen lichaamstechnisch gewoonweg een onmogelijkheid werd, moest ik snel iets verzinnen voor mijn tot nu toe angstvallig verzwegen probleem. Wat er in ging moest er nu eenmaal ook weer uit en wat er in een paar dagen in was gegaan was zich langzaam in mijn lichaam aan het ophopen op plaatsen die daar nooit voor bedoeld waren geweest. Ik zocht mijn heil in het slikken van pure olijfolie, constipatie pillen van inferieure afkomst en heel, heel veel geduld en wishful thinking op ieder toilet dat zich op mijn rondreis aanbood. Helaas was er op een enkel sporadisch zwart betonnen keuteltje na geen verlossing in zicht...

Toen ik uiteindelijk echt ziek werd en mijn Portugese vrienden zich bezorgd begonnen te maken over mijn afnemende eetlust, gooide ik mijn probleem in de groep. We waren net onderweg naar een optreden in de buurt van Bareiro, en vriend Francisco besloot een tussenstop te maken in een klein dorpje waar een oude tante van hem woonde. Toen we aankwamen bij het oude, vervallen huisje van zijn tante, vonden we haar, haar vriendinnen en een 6-tal blote bruine baby's van diverse dochters die op het land aan het werk waren. Met ieder een kind op schoot waren ze druk doende met het verwerken van de zomergroentes die ingemaakt werden voor de winter. Terwijl Fransisco mijn probleem aan zijn tante probeerde voor te leggen, werd hij overstemd door het gekrijs van de baby die bij haar op schoot lag. Ze masseerde even zijn buikje, maar toen dit geen baat had nam ze onvervaard een smal sprietje van een Portugese zomerspruit, trok de spruitjes eraf, smeerde het in met een scheut olijfolie die klaar stond voor de de inmaak en ragde zonder pardon het takje een paar keer heen en weer in baby's poepgaatje. Met een kort gilletje kwam alles wat de baby zo ongelukkig maakte met een warm stroompje op haar werkschort terecht. De baby keek me gelukzalig aan en de tante reikte me met een veelbelovende uitdrukking op haar gezicht een vers spruitentwijgje aan, samen met de fles olijfolie. Ik moest even slikken bij de gedachte aan wat zou gaan komen...

Ik zal verder niet in detail treden over de grootste verlossing die ik ooit in mijn leven ervaren heb, maar ik kan wel zeggen dat de term 'Spruitenlucht' voor mij altijd een hele andere betekenis zal blijven houden dan die welke andere mensen er aan wensen te geven... 

Van die tournee met Jacketto is het nooit wat geworden, maar bij de onverwachtse wendingen die het vervolg van mijn reis met zich mee zou brengen verbleekte dit nooit meegemaakte avontuur bij voorbaat in het niet...

Toen ik vanavond met pijn in mijn buik van de dropjes en de winegums nog even een rondje door mijn voortuin maakte, viel me op dat mijn zomerspruiten bijna klaar zijn voor de oogst. Alhoewel hun stengels vele malen dikker zijn dan het bevrijdende Portugese sprietje, ervaar ik toch een soort van veilig gevoel, in de wetenschap dat als het echt weer uit de hand loopt, de opluchting eerder voorhanden is dan toen. Je weet tenslotte maar nooit...

De Makkelijke Moestuin

Vandaag had ik hoog bezoek. Jelle van www.makkelijkemoestuin.nl kwam hoogstpersoonlijk met zijn cameramaat op bezoek uit Groningen om een filmpje te maken van mijn eetbare voortuin. Ze waren al 4 andere adressen in Nederland afgeweest en hadden bovendien de heetste dag van het jaar uitgekozen voor hun groene kruistocht, dus toen ze eenmaal aankwamen waren ze gaar als plantaardige boter.

Gaar of niet, ik vond het erg bijzonder dat zo'n jonge knul in de leeftijd van mijn oudste zoon al zoveel teweeg heeft weten te brengen bij groenminnend Nederland. Ik heb zelf door zijn ontwapenende schrijfstijl in zijn boek mijn eigen change of mind door kunnen maken en was bovendien nooit aan het bloggen geslagen als ik niet zo verknocht was geraakt aan de stijl van tuinieren die hij in zijn boek promoot. We hebben een filmpje gemaakt, een biertje gedronken en groenten geplukt uit de voortuin die we uiteindelijk met veel smaak verorberd hebben. En al is luiheid zijn handelsmerk dat hij door zijn hele boek heen promoot, toch heb ik hem daar geen moment op kunnen betrappen. "Ik wil gewoon dat iedereen een eigen makkelijke moestuin heeft" is zijn motto. Ik kon aan hem merken dat hij tijdens zijn tocht door het land vandaag zichtbaar aan was gedaan door de passie waarmee zijn makkelijke moestuiniers aan de gang waren gegaan met zijn concept. Ieder met eigen en ver uiteenlopende beweegredenen. De een wil bewijzen dat ze wél groene vingers heeft, ondanks alle dooie planten op de vensterbank. De ander wil zijn kinderen dichter bij de natuur op laten groeien en een derde probeert gewoonweg te besparen op de maandelijkse kosten. 

Wat mijn beweegredenen waren? Ik kwam er pas kortgeleden achter. Het bleek niet alleen het lekkere en gezonder eten. Het was ook niet de besparing op de boodschappen en eigenlijk is de aanvulling op de opvoeding van mijn eigen kleine Jelle maar een plezierige bijkomstigheid. Nee, in mijn moestuin kom ik tot rust, zit ik met mijn vingers in de aarde en vertraagd mijn jachtige gevoel waarmee ik vaak van mijn werk terugkomt naar het tempo waarin mijn plantjes rustig groeien. Het ontspant me, geeft me een te behapstukken verantwoordelijkheid over een stukje leven en laat me soms zelfs een klein beetje god spelen. Iedere kleine overwinning in de vorm van smakelijke groentes die elke dag op mijn bord liggen sterkt mijn zelfvertrouwen en geeft een verrassend lekker stukje meerwaarde aan het dagelijkse bestaan. 

Mijn tuin is een stukje basis geworden van mijn leven en zorgt dat ik met beide voeten op de grond blijf staan. Veel ingewikkelde vraagstukken weet ik tot de kern terug te brengen door ze te bekijken vanuit de eenvoud van het tuinieren en ik merk dat, nu ik weet dat je planten niet uit de grond kunt kijken, hoe graag ik het ook zou willen, het loslaten dat daarop volgt ook geldt voor de meeste andere zaken in het leven.

Als deze jongen zou staan voor de jeugd van Nederland, ondanks zijn zelfgepromote luiheid, dan heb ik goede hoop voor dit land. Als de combinatie van creativiteit, gemakzuchtigheid en slim omgaan met energie de basis zou kunnen zijn van hoe de komende generatie om zal gaan met de wereld om ons heen, dan komt het op een heel verrassende manier toch nog allemaal goed. Een betere wereld, niet omdat het moet, verantwoord is, zo hoort of opgelegd is. Nee, gewoon omdat het leuk is, gemakkelijk, handig en gewoon omdat het kan. De groene bevlieging van zijn moeder is op hem overgewaaid en is door zijn bijzondere benadering van tuinieren als een hype over het land gaan waaien. Het gaat niet om groentes. Het gaat niet om tuinieren of gezonder leven. En het gaat al helemaal niet om het besparen van geld. Dit zijn slechts maar tijdelijke argumenten om mensen de stap te laten zetten om bewuster te gaan leven, hier en nu, terug naar de basis en loslaten...

Eigenlijk zou de makkelijke moestuin "het gemakkelijke leven" moeten heten. Zou de site je moeten vertellen hoe je op een gemakkelijke manier de juiste zaadjes in je eigen hoofd plant, deze zonder veel moeite kan laten groeien en je ideeën kan oogsten als de tijd er rijp voor is. Maar dat wordt weer veel te ingewikkeld. Dat komt uiteindelijk vanzelf wel als je met een makkelijke moestuin begint.

Jelle ( mijn zoon) en ik hebben Jelle en zijn maat net uitgezwaaid. Mijn Jelle was erg onder de indruk van zomaar een naamgenoot in huis. Grote Jelle was erg onder de indruk van wat zijn impulsieve gedrevenheid teweeg heeft gebracht bij steeds meer mensen. En ik was onder de indruk dat iemand die mijn leven zo onbewust heeft veranderd zo onder de indruk kon zijn van de vruchten die daaruit voortkwamen. Het was een warme dag, in meerdere opzichten...

Nieuwsgierig naar Jelle en zijn makkelijke moestuin? 

www.makkelijkemoestuin.nl